Lichamelijke activiteit

Lichamelijke activiteit verbetert de kwaliteit van leven en is goed voor de gezondheid. Onder matig intensief bewegen vallen activiteiten zoals fietsen, stevig wandelen of trampolinespringen. Deze activiteiten verlagen het risico op hartziekten, diabetes, beroerte, depressie, botontkalking en vroegtijdig overlijden. Daarnaast verlaagt matig intensief bewegen ook het risico op verschillende soorten kanker. Intensief bewegen, zoals hardlopen, voetballen of tennis, verbetert daarnaast de conditie van het hart en de longen. 

In 2017 zijn nieuwe beweegrichtlijnen gemaakt. Deze zijn eind 2017 door de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Zorg aangenomen. In de nieuwe beweegrichtlijn staat dat kinderen dagelijks minstens één uur matig intensief lichamelijk actief moeten zijn. Daarnaast moeten ze ook minimaal drie keer per week spier- en botversterkende activiteiten doen en moeten ze voorkomen om veel te zitten. Verder wordt geadviseerd om veel zitten te voorkomen. In 2021 zaten kinderen gemiddeld 7 uur en 12 minuten per dag; school is voor kinderen de belangrijkste zitactiviteit.

Een richtlijn die ouders kunnen gebruiken om oogproblemen te voorkomen is de 20-20-2 richtlijn: na 20 minuten dichtbij kijken (bijvoorbeeld beeldschermgebruik), 20 seconden in de verte kijken en daarnaast minimaal twee uur per dag naar buiten. Door deze richtlijn te hanteren kan ook het beeldschermgebruik van kinderen verminderd worden.

Lichamelijke activiteit in de gemeente Harderwijk

In de gemeente Harderwijk beweegt in 2021 34% van de kinderen minstens één uur per dag. Daarnaast is 78% van de kinderen lid van een sportvereniging. Aan de andere kant blijkt dat 32% van de kinderen elke dag meer dan twee uur tv kijkt of computert.

In de gemeente Harderwijk is het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging en het aandeel kinderen dat wekelijks meer dan 14 uur achter de tv of computer zit, groter dan in de Noord-Veluwe.

Lichamelijke activiteit van kinderen, 2021
  Gemeente Harderwijk Noord-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
Beweegt minstens 1 uur per dag  34% 37% 38%
Is lid van een sportvereniging 78% 71% 77%
Wekelijks > 14 uur tv kijken of computeren 32% 29% 30%
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Trends

K lichamelijke activiteit Harderwijk

Na een daling in 2017 is er in de Noord-Veluwe en de gemeente Harderwijk in 2021 een stijging te zien in het aandeel kinderen dat wekelijks meer dan veertien uur tv kijkt of computert. Ook is er een stijging te zien in het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging.

Verschil tussen doelgroepen in de Noord-Veluwe

K lichamelijke activiteit Noord-Veluwe

Jongens bewegen vaker minstens één uur per dag en besteden vaker meer dan veertien uur per week aan tv kijken of computeren dan meisjes.

Oudere kinderen zijn vaker lid van een sportvereniging, maar besteden ook vaker meer dan veertien uur per week aan tv kijken of computeren dan jongere kinderen. Daarnaast bewegen vier- tot en met zevenjarige kinderen vaker minstens één uur per dag dan acht- tot twaalfjarige kinderen.

Kinderen uit een gezin met een hoge sociaaleconomische status bewegen vaker minstens één uur per dag, zijn vaker lid van een sportvereniging en besteden minder vaak meer dan veertien uur per week aan tv kijken of computeren dan kinderen uit een gezin met een lage sociaaleconomische status.

Lichamelijke activiteit in Noord- en Oost-Gelderland

Kinderen (4 12 jaar) die bewegen

Het aandeel kinderen dat minstens één uur per dag beweegt, loopt uiteen van 34% in de gemeente Harderwijk tot 48% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Harderwijk (34%) is de gemeente die het meest ongunstig scoort.  

Het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging loopt uiteen van 61% in gemeente Nunspeet tot 87% in gemeente Oost Gelre. De gemeente Harderwijk (78%) hoort bij de gemeenten die gemiddeld scoort.

Het aandeel kinderen dat wekelijks meer dan veertien uur tv kijkt of computert, loopt uiteen van 20% in gemeente Nunspeet tot 37% in gemeente Oude IJsselstreek. De gemeente Harderwijk (32%) hoort bij de gemeenten die ongunstig scoort.

Het aandeel kinderen dat dagelijks meer dan twee uur tv kijkt of computert, loopt uiteen van 13% in gemeente Nunspeet tot 35% in gemeente Winterswijk. De gemeente Harderwijk (22%) hoort bij de gemeenten met de gemiddelde scores.

 

Beeldschermgebruik bij kinderen (0-12 jaar) Kinderen (4-12 jaar) die lid zijn van een sportvereniging

Volgens de beweegrichtlijn moeten jongeren tot 18 jaar dagelijks minimaal een uur matig intensief bewegen. Vanaf 18 jaar is de richtlijn om wekelijks minimaal 2,5 uur aan matig intensieve inspanning moeten doen verspreid over meerdere dagen.

Daarnaast wordt in de beweegrichtlijn geadviseerd aan jongeren tot 18 jaar om minstens drie keer per week spier- en botversterkende oefeningen te doen. Vanaf 18 jaar is de richtlijn om dit minimaal twee keer per week te doen.

De beweegrichtlijnen zijn vooral gericht op het onderhouden van gezondheid op de lange termijn.

Lichamelijke activiteit in de gemeente Harderwijk

Middelbare scholieren (tweede- en vierdeklassers)  

In de gemeente Harderwijk beweegt in 2021 15% van de middelbare scholieren dagelijks minimaal een uur en is 86% wekelijks actief in de vrije tijd. In 2019 was 63% van de middelbare scholieren lid van een sportvereniging.

De lichamelijke activiteit van middelbare scholieren in de gemeente Harderwijk is vergelijkbaar met die in de Noord-Veluwe en Nederland.

Lichamelijke activiteit middelbare scholieren, 2021
  Gemeente Harderwijk Noord-Veluwe Nederland
Beweegt iedere dag minimaal een uur  15% 16% 16%
Is wekelijks actief (sport/bewegen) in de vrije tijd 86% 86% 88%
Is lid van een sportvereniging * 63% 63% -
- : Geen gegevens beschikbaar
* : Cijfers uit Gezondheidsmonitor Jeugd 2019; niet nagevraagd in 2021
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

In 2022 beweegt 59% van de jongvolwassenen in de gemeente Harderwijk minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten. Daarnaast sport 59% minstens twee keer per week. Ruim de helft van de jongvolwassenen is lid van een sportclub, sportvereniging of heeft een (online) sportabonnement.

De gemeente Harderwijk verschilt hierin niet significant van de Noord-Veluwe en Noord- en Oost-Gelderland.

Lichamelijke activiteit jongvolwassenen, 2022
  Gemeente Harderwijk Noord-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
Beweegt minstens 5 dagen per week minimaal 30 minuten  59%  53% 58%
Sport minimaal 2 keer per week  59%  52% 59%
Is lid van sportclub, sportvereniging of heeft een (online) sportabonnement 55%  51% 57%
Als er een significant verschil (p<0,01) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en in de regio staan onderaan deze pagina bij ‘Zie ook’, Cijfers Gezondheidsmonitor Jeugd en Cijfers Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen. 

Trends

J lichamelijke activiteit HarderwijkMiddelbare scholieren (tweede- en vierdeklassers)

In de gemeente Harderwijk is het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks minimaal een uur beweegt tussen 2011 en 2015 toegenomen en tussen 2015 en 2021 afgenomen, maar deze afname is niet significant. Het aandeel middelbare scholieren dat lid is van een sportvereniging is tussen 2011 en 2019 niet significant veranderd.

In de Noord-Veluwe is het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks minimaal een uur beweegt tussen 2011 en 2015 toegenomen. Tussen 2015 en 2021 is dit aandeel niet significant veranderd. Het aandeel middelbare scholieren dat lid is van een sportvereniging is tussen 2011 en 2019 niet significant veranderd.

JV lichamelijke activiteit HarderwijkJongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

In de gemeente Harderwijk is het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt tussen 2019 en 2022 afgenomen, maar deze afname is niet significant. Het aandeel jongvolwassenen dat twee of meer dagen per week sport is tussen 2019 en 2022 niet veranderd.

In de Noord-Veluwe is het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt tussen 2019 en 2022 afgenomen. Het aandeel jongvolwassenen dat twee of meer dagen per week sport is tussen 2019 en 2022 niet veranderd.

Verschil tussen doelgroepen in de Noord-Veluwe

J lichamelijke activiteit Noord-Veluwe

Middelbare scholieren 

Jongens bewegen vaker dagelijks minimaal een uur en zijn vaker lid van een sportvereniging dan meisjes.

Havo/vwo’ers zijn vaker lid van een sportvereniging van vmbo’ers.

 

Jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

Mannen bewegen vaker minstens vijf dagen per week 30 minuten dan vrouwen.

Jongvolwassenen die havo, vwo, hbo of wo hebben afgerond of volgen, zijn vaker lid van een sportclub, sportvereniging of hebben vaker een (online) sportabonnement dan jongvolwassenen die geen opleiding hebben afgerond of praktijkonderwijs of (v)mbo hebben afgerond of volgen.

 

 

Lichamelijke activiteit in Noord- en Oost-Gelderland

Middelbare scholieren

Het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks minimaal een uur beweegt, loopt uiteen van 11% in de gemeente Oldebroek tot 25% in de gemeente Lochem. De gemeente Harderwijk (15%) hoort bij de gemeenten met de ongunstige scores.

Het aandeel dat lid is van een sportvereniging loopt uiteen van 52% in de gemeente Nunspeet tot 83% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Harderwijk (63%) hoort bij de gemeenten met de gemiddelde scores.

 

J NNGBJ lid sportvereniging

Jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

Het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt, loopt uiteen van 46% in de gemeente Oude IJsselstreek tot 64% in de gemeente Doetinchem. De gemeente Harderwijk (59%) hoort bij de gemeenten met een gunstige score.

Het aandeel jongvolwassenen dat lid is van een sportclub, sportvereniging of een (online) sportabonnement heeft, loopt uiteen van 47% in de gemeente Ermelo tot 67% in de gemeente Aalten. De gemeente Harderwijk (55%) hoort tot de gemeentes met een gemiddelde score.

 

JV lid sportvereniging

JV beweegnorm

Bronnen

  • Gezondheidsraad
  • Beweegrichtlijnen 2017
  • Den Haag: Gezondheidsraad, 2017

Volgens de Beweegrichtlijnen 2017 zouden volwassenen wekelijks tenminste 2,5 uur matig intensief moeten bewegen verspreid over diverse dagen. Ook wordt aanbevolen om minstens tweemaal per week spier- en botversterkende activiteiten te doen. Verder wordt geadviseerd om veel stilzitten te voorkomen.

Lichamelijke activiteit in de gemeente Harderwijk

In de gemeente Harderwijk voldoet in 2022 54% van de volwassenen aan de beweegrichtlijn 2017. Drie op de vijf volwassenen bewegen minstens 150 minuten per week matig intensief en 84% van de volwassenen doet minstens twee keer per week bot- en spierversterkende activiteiten. Bijna drie op de vijf volwassenen sporten minstens één keer per week.

In de gemeente Harderwijk bewegen volwassenen ongeveer evenveel als  in de Noord-Veluwe en Noord- en Oost-Gelderland.

Of: In de gemeente Aalten bewegen volwassenen ongeveer evenveel als in de Achterhoek en Noord- en Oost-Gelderland.  [BP1]

Lichamelijke activiteit bij 18-64-jarigen, 2022
  Gemeente Harderwijk Noord-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
Voldoet aan de beweegrichtlijn1 54% 50% 50%
Beweegt minstens 150 minuten per week 59% 57% 58%
Doet minimaal 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten 84% 81% 80%
Sport minimaal 1 keer per week 58% 54% 58%
1 : Minstens 150 minuten per week matig intensieve inspanning en minstens 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten
Als er een significant verschil (p<0,01) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven.

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en ouderen.

Trends

V lichamelijke activiteit Harderwijk

In de Noord-Veluwe zien we sinds 2016 een daling in het aandeel volwassenen dat voldoet aan de beweegrichtlijn. In de gemeente Harderwijk blijft het aandeel stabiel.

In de Noord-Veluwe en in de gemeente Harderwijk is het aandeel volwassenen dat minimaal één keer per week sport stabiel gebleven.

Verschillen tussen doelgroepen in de Noord-Veluwe

V lichamelijke activiteit NV

Vrouwen voldoen even vaak aan de beweegrichtlijn en sporten even vaak wekelijks als mannen.

Naarmate de leeftijd toeneemt, neemt het percentage volwassenen dat ten minste eens per week sport af.

Volwassen met een gemiddelde of hoge sociaaleconomische positie (SEP) sporten vaker wekelijks dan volwassenen met een lage SEP.

Volwassenen die alleen wonen voldoen even vaak aan de beweegrichtlijn en sporten even vaak wekelijks als volwassenen die met minimaal één persoon samenwonen.

Lichamelijke activiteit volwassenen in Noord- en Oost-Gelderland

Het aandeel volwassenen dat voldoet aan de beweegrichtlijn, loopt uiteen van 44% in de gemeente Elburg tot 58% in de gemeente Ermelo. De gemeente Harderwijk (54%) behoort tot de gemeenten gemiddeld scoren.

Het percentage volwassenen dat minstens één dag per week sport, loopt uiteen van 48% in de gemeente Oldebroek tot 66% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Harderwijk (58%) behoort tot de gemeenten gemiddeld scoren.

V voldoet aan NNGBV sport minstens een dag per week

Bronnen

  • Gezondheidsraad
  • Beweegrichtlijnen 2017
  • Den Haag: Gezondheidsraad, 2017

De beweegrichtlijn 2017 stelt dat 65-plussers minstens 150 minuten per week matig inspannend actief moeten zijn, verspreid over meerdere dagen. Daarnaast moeten 65-plussers minstens twee keer per week spier- en botversterkende activiteiten uitvoeren, in combinatie met balansoefeningen. De beweegrichtlijn is een minimumrichtlijn om mensen te motiveren in beweging te komen. Voor mensen die voldoen aan de richtlijn geldt dat meer bewegen nog beter is. 

Lichamelijke activiteit in de gemeente Harderwijk

In de gemeente Harderwijk voldoet in 2022 44% van de 65-plussers aan de beweegrichtlijn 2017. De helft van de 65-plussers beweegt minstens 150 minuten per week matig intensief en driekwart van de 65-plussers doet minstens twee keer per week bot- en spierversterkende activiteiten. 5% van de ouderen beoefent minstens 1 keer per week activiteiten waarmee de balans getraind wordt. 35% van de ouderen sport minstens één keer per week.

In de gemeente Harderwijk bewegen 65-plussers ongeveer evenveel als in Noord-Veluwe en Noord- en Oost-Gelderland.

Lichamelijke activiteit 65-plussers, 2022
  Gemeente Harderwijk Noord-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
Voldoet aan de beweegrichtlijn 20171 44% 40% 41%
Beweegt minstens 150 minuten per week matig intensief 51% 49% 51%
Doet minimaal 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten 76% 72% 73%
Doet minstens 2 keer per week balansoefeningen 5% 6% 8%
Sport minimaal 1 keer per week 35% 33% 39%
1 : Minstens 150 minuten per week matig intensieve inspanning en minstens 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten
Als er een significant verschil (p<0,01) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven.

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en ouderen.

 

Trends

O lichamelijke activiteit Elburg

In Noord-Veluwe zien we dat het aandeel ouderen dat voldoet aan de beweegrichtlijn tussen 2016-2022 stabiel blijft. In de gemeente Harderwijk blijft het aandeel ook stabiel.

Het aandeel ouderen dat minimaal één keer per week sport lijkt in Noord-Veluwe blijft stabiel in de periode 2016-2022. Ook in de gemeente Harderwijk blijft het aandeel nagenoeg

Verschillen tussen doelgroepen in de Noord-Veluwe

O lichamelijke activiteit NV

Vrouwen voldoen minder vaak aan de beweegrichtlijn dan mannen.

Mensen van 65 tot en met 74 jaar voldoen vaker aan de beweegrichtlijn en sporten vaker dan 75-plussers.

Ouderen met een gemiddelde of hoge sociaaleconomische positie (SEP) voldoen vaker aan de beweegrichtlijn dan ouderen met een lage SEP. Naarmate de SEP toeneemt, neemt ook het percentage ouderen dat wekelijks sport toe.

Ouderen die alleen wonen voldoen minder vaak aan de beweegrichtlijn dan ouderen die met minimaal één persoon samenwonen.

 

Lichamelijke activiteit in Noord- en Oost-Gelderland

Het aandeel ouderen dat voldoet aan de beweegrichtlijn, loopt uiteen van 33% in de gemeente Oldebroek tot 47% in de gemeente Winterswijk. De gemeente Harderwijk (44%) behoort tot de gemeenten die gunstig scoren.

Het percentage ouderen dat minstens één dag per week sport, loopt uiteen van 29% in de gemeente Oldebroek tot 46% in de gemeente Doetinchem. De gemeente Harderwijk (35%) behoort tot de gemeenten die ongunstig scoren.

O voldoet aan NNGBO is inactief

Bronnen

  • Gezondheidsraad
  • Beweegrichtlijnen 2017
  • Den Haag: Gezondheidsraad, 2017