Extra informatie
Geluid- en geurhinder
Geluid en geur zijn factoren die een belangrijke rol spelen in de kwaliteit van de leefomgeving. Naast dat geluid en geur prettig kunnen zijn, kunnen ze ook direct en indirect leiden tot hinder en gezondheidsklachten.
Geluid kan direct invloed hebben op lichaam en geest. Indirect kan geluid leiden tot effecten wanneer het geluid als ongewenst wordt beoordeeld. Bij geluid spelen ook akoestische (bijv. decibels) en niet-akoestische factoren (bijv. vermijdbaarheid en voorspelbaarheid) een rol.
Gezondheidseffecten waar men last van kan hebben met betrekking tot geluid zijn: slaapverstoring, verstoring van prestatie, verstoring van concentratie, hinder, stress, (psycho-)somatische reacties (zoals een verhoogde bloeddruk en toename in stresshormonen), en cardiovasculaire en psychische aandoeningen.
Geluidbronnen die zijn uitgevraagd zijn: verkeer op wegen waar je harder mag dan 50 km/uur, verkeer op wegen waar je niet harder mag dan 50 km/uur, treinverkeer, vliegverkeer, brommers/scooters, buren, bedrijven/industrie en windturbines/windmolens.
Geurhinder kan ergernis of ongerustheid over de gezondheid veroorzaken. Dit kan leiden tot stress, hoofpijn, misselijkheid, benauwdheid en slapenloosheid. Daarnaast kan geurhinderongezond gedrag uitlokken, zoals het sluiten van ramen, niet naar buiten gaan of het verstoren van het sociale leven. Uiteindelijk kan geurhinder, middels de bovengenoemde oorzaken, zelfs leiden tot depressieve klachten.
Geurbronnen die zijn uitgevraagd zijn: riolering/zuivering, openhaard/allesbrander/andere houtkachel, vuurkorf/barbecue/terrashaard, landbouw- en veeteeltactiviteiten, andere bedrijven/ industrie en vliegverkeer.
De beoordeling en gevoeligheid van geluid en geur spelen ook een rol in het ervaren van gezondheidsklachten en kunnen verschillen tussen individuen. Ook als mensen geen hinder ervaren kunnen zij gezondheidsklachten ervaren.
Geluid- en geurhinder in de gemeente Berkelland
In 2022 ervaart 43% van de volwassenen (18 t/m 64 jaar) in de gemeente Berkelland matige tot ernstige geluidhinder van één of meer geluidbronnen. De belangrijkste bronnen van geluidhinder onder volwassenen in de gemeente Berkelland zijn: brommers/scooters (25%), buren (20%) en wegverkeer <50 km/u (18%).
In 2022 ervaart 26% van de volwassenen in de gemeente Berkelland matige tot ernstige geurhinder van één of meer geurbronnen. De belangrijkste bronnen van geurhinder onder volwassenen in de gemeente Berkelland zijn: landbouw- en veeteeltactiviteiten (13%), open haarden, allesbranders en andere houtkachels (12%) en barbecues, vuurkorven en terrashaarden (11%).
Het aandeel volwassenen dat geluidhinder ervaart van één of meer geluidbronnen ligt lager in de gemeente Berkelland dan in de Achterhoek en Noord- en Oost-Gelderland.
| Gemeente Aalten | Achterhoek | Noord- en Oost-Gelderland | |
| Ervaart matige tot ernstige geluidhinder van één of meer geluidbronnen | 43% | 51% | 57% |
| Ervaart matige tot ernstige geurhinder van één of meer geurbronnen | 26% | 31% | 32% |
| Als er een significant verschil (p<0,01) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven. | |||
Meer gegevens over geluid- en geurhinder in de gemeente en in de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en ouderen.
Trends
Het aandeel volwassenen dat matige of ernstige geluidhinder ervaart van één of meer geluidbronnen in de gemeente Berkelland is ongeveer gelijk gebleven tussen 2020 en 2022. Het aandeel volwassenen dat matige of ernstige geurhinder ervaart van één of meer geurbronnen lijkt te dalen, maar deze trend is niet significant.
In de Achterhoek lijkt het aandeel volwassenen dat matige of ernstige geluidhinder ervaart van één of meer geluidbronnen te stijgen tussen 2020 en 2022, maar deze trend is niet significant. Het aandeel volwassenen dat matige of ernstige geurhinder ervaart van één of meer geurbronnen lijkt ook te stijgen, maar ook deze trend is niet significant.
Verschillen tussen doelgroepen in de Achterhoek
Er zijn geen significante verschillen in de verschillende doelgroepen met betrekking tot het ervaren van geluid- en/of geurhinder in de Achterhoek.
Geluid- en geurhinder in Noord- en Oost-Gelderland
Het aandeel volwassenen dat matige tot ernstige geluidhinder ervaart van één of meer geluidbronnen, loopt uiteen van 42% in de gemeente Aalten tot 64% in de gemeente Epe. De gemeente Berkelland (43%) behoort tot de gemeenten met de gunstige scores.
Het aandeel volwassenen dat matige tot ernstige geurhinder ervaart van één of meer geurbronnen, loopt uiteen van 26% in de gemeente Aalten tot 39% in de gemeente Oldebroek. De gemeente Berkelland (26%) behoort tot de gemeenten met de gunstige scores.
Zie ook
Bronnen
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
- Geluidhinder
- https://www.rivm.nl/ggd-richtlijn-mmk-omgevingsgeluid/gezondheidseffecten-geluid/geluidhinder
- december 2023
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
- Geur en gezondheid. GGD-richtlijn medische milieukunde. Bilthoven: RIVM. RIVM Rapport 2015-0106.
- https://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/2015-0106.pdf
- 2015
- december 2023
- Boluijt, P., van der Ploeg, M. & Groenewold, L.
- Gezonde leefomgeving in Noord- en Oost-Gelderland
- https://www.kvnog.nl/images/redactie/bestanden/_Factsheets/Gezonde%20leefomgeving,%202015.pdf
- 2015
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
- Werkingsmechanisme van geluid op gezondheid
- https://www.rivm.nl/ggd-richtlijn-mmk-omgevingsgeluid/gezondheidseffecten-geluid/werkingsmechanisme-geluid-gezondheid
- december 2023
Contact
Jeugd en Gezin
GGD Noord- en Oost-Gelderland is kernpartner in het Centrum voor Jeugd en Gezin
GHOR
GGD Noord- en Oost-Gelderland werkt samen met de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG), in het bijzonder met de Geneeskundige HulpverleningsOrganisatie in de Regio (GHOR).
