Voeding

Een gevarieerd en gezond voedingspatroon is belangrijk voor een goede gezondheid. Het draagt bij aan een gezond gewicht en aan het voorkomen van ziekten, zoals hart- en vaatziekten, diabetes en een aantal vormen van kanker. 8% van de totale ziektelast komt door ongezonde voeding.

In Nederland is er sprake van een lagere fruit- en groenteconsumptie dan in andere landen uit de Europese Unie. Het bevorderen van gezonde voeding is sinds 2018 onderdeel van het Nationaal Preventieakkoord. 

Het dagelijks eten van voldoende groente en fruit en het beperken van zoete dranken zijn belangrijke elementen van een gezond voedingspatroon van kinderen. Voor kinderen tussen 1 en 12 jaar beveelt het Voedingscentrum dagelijks 50-200 gram groente en 1,5 tot 2 porties fruit aan, waarbij de kleinste hoeveelheden voor de jongste kinderen gelden. Voor sap, diksap, limonade of frisdrank is de aanbeveling om dit maar één keer in de week te drinken. Zoete dranken bevatten namelijk veel suiker en dus veel calorieën. Water is de beste dorstlesser.

Voeding in de gemeente Elburg

In de gemeente Elburg eet 64% van de kinderen dagelijks fruit en eet 45% dagelijks groente. 22% van de kinderen drinkt (bijna) nooit zoete drankjes en 61% drinkt dagelijks water of thee zonder suiker.  

Het aandeel kinderen dat (bijna) nooit zoete drankjes drinkt, is in de gemeente Elburg lager dan in de Noord-Veluwe. Het aandeel kinderen dat dagelijks fruit eet, groente eet, water of thee zonder suiker drinkt en (bijna) nooit zoete drankjes drink, is in de gemeente Elburg lager dan in Noord- en Oost-Gelderland.

Voeding kinderen, 2021
  gemeente Elburg Noord-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
Eet dagelijks fruit 64% 63% 71%
Eet dagelijks groente 45% 46% 55%
Drinkt (bijna) nooit zoete drankjes 22% 26% 26%
Drinkt dagelijks water of thee zonder suiker 61% 63% 68%
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven.

Trends

K voeding Elburg

In de Noord-Veluwe vertoont het aandeel kinderen dat dagelijks fruit eet, het aandeel dat dagelijks groente eet en het aandeel dat (bijna) nooit zoete drankjes drinkt, sinds 2013 een stijgende trend.

In de gemeente Elburg zijn dezelfde trends te zien, met uitzondering van groenteconsumptie. Het aandeel kinderen dat dagelijks groente eet is stabiel gebleven tussen 2017 en 2021.

Verschillen tussen doelgroepen in de Noord-Veluwe

K voeding NV

Jonge kinderen eten vaker dagelijks fruit en groente dan oudere kinderen. Ook drinken jonge kinderen minder vaak zoete drankjes dan oudere kinderen.

Naarmate de sociaaleconomische status hoger wordt, eten kinderen vaker dagelijks groente en fruit en drinken ze minder vaak zoete drankjes.

Voeding in Noord- en Oost-Gelderland

Kinderen die dagelijks fruit eten

Het aandeel kinderen dat dagelijks fruit eet, loopt uiteen van 56% in de gemeente Oldebroek tot 78% in de gemeente Lochem. De gemeente Elburg (64%) behoort tot de gemeenten die gemiddeld scoren.

Het aandeel kinderen dat dagelijks groente eet, loopt uiteen van 37% in de gemeente Oldebroek tot 65% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Elburg (45%) behoort tot de gemeenten die ongunstig scoren.

Het aandeel kinderen dat (bijna) nooit zoete drankjes drinkt, loopt uiteen van 19% in gemeente Oldebroek tot 33% in gemeente Hattem. De gemeente Elburg (22%) behoort tot de gemeenten die ongunstig scoren.

Kinderen die (bijna) nooit zoete drankjes drinkenKinderen die dagelijks groente eten

Bronnen

  • Stevens, G.W.J.M., van Dorsselaer, S., Boer, M., de Roos, S., Duinhof, E.L., ter Bogt, T.F.M., van den Eijnden, R.J.J.M., Kuyper, L., Visser, D., Vollebergh, W.A.M., & de Looze, M. | HBSC, 2017 | Gezondheid en welzijn van jongeren in Nederland
  • Utrecht: Universiteit Utrecht

Gezond eten vormt voor jongeren de basis om gezond te zijn, te groeien en te ontwikkelen. Voor jongeren vanaf 14 jaar gelden dezelfde Schijf van Vijf adviezen als voor volwassenen. Twee van de vijf vakken gaan over groente en fruit en dranken. 

Het Voedingscentrum beveelt jongeren vanaf 14 jaar aan om 250 gram groente en 200 gram fruit per dag te eten. Voor dranken wordt aanbevolen om water en koffie en thee zonder suiker te drinken.  

Dranken met suiker staan niet in de Schijf van Vijf. Deze dranken zijn gelinkt aan diabetes mellitus type 2 en overgewicht. Voorbeelden van dranken met suiker zijn sportdrankjes, limonade, suikerhoudende frisdrank en vruchtensappen. 

.

Voeding in de gemeente Elburg

Middelbare scholieren (tweede- en vierdeklassers) 

In de gemeente Elburg eet 36% van de middelbare scholieren dagelijks fruit en 40% eet dagelijks groente. In 2019 drinkt 68% van de middelbare scholieren dagelijks water en 41% drinkt dagelijks drankjes met suiker. Het percentage middelbare scholieren dat dagelijks groente eet en dagelijks water drinkt ligt lager in de gemeente Elburg dan in de Noord-Veluwe en Noord- en Oost-Gelderland. Het percentage middelbare scholieren dat dagelijks drankjes met suiker drinkt ligt hoger in gemeente Elburg dan in Noord- en Oost-Gelderland.  

Jongvolwassenen (16-25 jaar) 

In 2019 eet 24% van de jongvolwassenen dagelijks fruit en 23% eet dagelijks groente. 75% van de jongvolwassenen in de gemeente Elburg drinkt dagelijks water. Het percentage jongvolwassenen dat dagelijks groente eet ligt lager in de gemeente Elburg dan in de Noord-Veluwe en Noord- en Oost-Gelderland.  

Voeding jongeren, 2019
    Gemeente Elburg Noord-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
Eet dagelijks fruit Middelbare scholieren 36% 35% 39%
  Jongvolwassenen 24% 25% 26%
Eet dagelijks groente Middelbare scholieren 40% 45% 55%
  Jongvolwassenen 23% 31% 41%
Drinkt dagelijks (minimaal een glas) water  Middelbare scholieren 68% 73% 74%
  Jongvolwassenen 75% 74% 77%
Drinkt dagelijks drankjes met suiker  Middelbare scholieren 41% 37% 34%
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en in de regio staan onderaan deze pagina bij ‘Zie ook’, Cijfers jongeren 2019. 

Trends

J voeding Elburg

Middelbare scholieren 

In de gemeente Elburg eten in 2019 meer middelbare scholieren dagelijks fruit en dagelijks groente dan in 2015. Ook drinken ze in 2019 vaker dagelijks water dan in 2015. 

In de Noord-Veluwe is het dagelijks eten van fruit en het dagelijks eten van groente toegenomen in 2019 ten opzichte van 2015. Het dagelijks drinken van water is eveneens toegenomen. 

Verschillen tussen doelgroepen in de Noord-Veluwe

J voeding NV

Middelbare scholieren 

Meisjes eten vaker dagelijks groente en drinken vaker dagelijks water dan jongens.  

Tweedeklassers eten vaker dagelijks fruit dan vierdeklassers.  

Havo/vwo’ers eten vaker dagelijks groente en drinken vaker dagelijks water dan vmbo’ers.  

Jongvolwassenen 

Vrouwen eten vaker dagelijks groente dan mannen.  

Jongvolwassenen met een theoretische opleiding eten vaker dagelijks groente en drinken vaker dagelijks water dan praktisch opgeleide jongvolwassenen.  

Voeding in Noord- en Oost-Gelderland

J voeding water

Middelbare scholieren

Het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks groente eet, loopt uiteen van 36% in de gemeente Oldebroek tot 64% in de gemeente Lochem. De gemeente Elburg (40%) hoort bij de gemeenten met de ongunstige scores.  

Het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks water drinkt, loopt uiteen van 58% in de gemeente Oldebroek tot 83% in de gemeente Ermelo. De gemeente Elburg (68%) hoort bij de gemeenten met de gemiddelde scores.  

Jongvolwassenen 

Het aandeel jongvolwassenen dat dagelijks groente eet loopt uiteen van 23% in de gemeente Elburg tot 52% in de gemeente Voorst. De gemeente Elburg (23%) hoort bij de gemeenten met de ongunstige scores.  

JV voeding groente Middelbare scholieren die dagelijks groente eten

Bronnen

  • GGD Noord- en Oost-Gelderland
  • E-MOVO 2015.
  • GGD Noord- en Oost-Gelderland
  • Gezondheidsmonitor Jeudg 2019
  • GGD Noord- en Oost-Gelderland
  • Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2019